Khi một người bị cúm, “cơ hội” sẽ chia đều cho những thành viên còn lại trong gia đình. Dưới đây là tất cả những thực tế bạn cần biết để phòng và trị căn bệnh dễ lây này. > Lối sống sai lầm trong mùa lạnh / Khi bị cảm cúm, nên ăn đồ chua / Những biện pháp đơn giản ngừa cảm cúm.
Theo cơ quan Bảo vệ Sức khỏe Anh (HPA):
– Tỉ lệ bị cúm cao nhất là từ 1-4 tuổi
– Đứng thứ 2 là nhóm tuổi 15-44
– Hầu hết rủi ro rơi vào nhóm 5-65 tuổi
– Hơn 1/3 trường hợp tử vong không phải trong nhóm nguy cơ cao
Gần như tất cả các trường hợp tử vong là không được tiêm chủng.
Dưới đây là những loại cúm khác nhau, cách phòng chống và ứng phó:
Cảm lạnh, cảm cúm và cúm A/H1N1 khác nhau như thế nào?
Cảm lạnh là một bệnh nhẹ gây ra do vi rút với các triệu chứng như hắt hơi, ho, viêm họng và chảy nước mũi. Nó diễn ra trong 1 thời gian ngắn và không gây ra biến chứng.
Cúm là một bệnh nặng hơn gây ra do các chủng vi rút khác nhau. Triệu chứng thường gặp là đau cơ, mệt mỏi, đổ mồ hôi, rùng mình, sốt và sung huyết.
Biến chứng ở vùng ngực là phổ biến ở những bệnh nhân mắc bệnh tim hay phổi. Cúm cũng do một số chủng vi rút cúm khác gây ra và cúm A/H1N1 là một trong số đó. Cúm A/H1N1 gây tiêu chảy và sốt cao hơn nhiều so với các cúm khác.
Nếu tiêm phòng cúm, tôi sẽ được bảo vệ khỏi cúm A/H1N1?
Đúng. Vắc-xin cúm mùa năm nay có tác dụng phòng 3 loại cúm, trong đó có cúm A/H1N1.
Nếu đã từng bị cúm, có cần phải tiêm phòng cúm?
Nếu thuộc nhóm có nguy cơ cao thì nhất định phải tiêm. Bạn có thể bị chủng cúm khác và vắc-xin sẽ giúp bảo vệ bạn trước nhiều chủng cúm khác nhau, trong đó có cúm A/H1N1.
Người “khỏe” có thể đột ngột tử vong vì cúm như thế nào?
Họ có nguy cơ tử vong do viêm phổi và suy hô hấp. Điều quan trọng cần nhớ là hàng năm đều có những trường hợp tử vong vì cúm, phần lớn các trường hợp đó là thai phụ, một số ít là mắc các bệnh khác hay thừa cân.
Tôi có thể mang vi rút cúm mà không có triệu chứng?
Chúng ta thấy có những người xét nghiệm dương tính với cúm A/H1N1 nhưng không có hay có biểu hiện bệnh rất nhẹ. Điều này có nghĩa bạn có thể nhiễm vi rút mà không có bất kỳ triệu chứng nào.
Sự hoành hành của vi rút cúm phụ thuộc vào cơ thể?
Đúng. Tất cả các loại viêm nhiễm đều có những triệu chứng đặc trưng từ nhẹ cho đến nặng và rất khó để biết cơ thể chúng ta phản ứng thế nào. Cũng như yếu tố thể lực chung, các yếu tố khác như lượng vi rút vào cơ thể cũng đóng vai trò quan trọng đối với quá trình phát bệnh của cơ thể.
Tôi nên uống thuốc gì khi bị cúm?
Người lớn khỏe mạnh chỉ cần uống 1g paracetamol (tương đương 2 viên) mỗi 6 tiếng hoặc uống 400mg ibuprofen mỗi 8 tiếng. Đây là 2 loại thuốc an toàn.
Tôi có thể uống Tamiflu và nó có hiệu quả nếu tôi từng bị cúm?
Tamiflu được kê cho những trường hợp bệnh nhân có nguy cơ cao. Nó cũng giúp giảm thời gian mắc bệnh và viêm nhiễm ngay khi bệnh khởi phát. Nó phát huy tác dụng tốt nhất trong vòng 72 tiếng đầu tiên phát bệnh.
Có quy định riêng đối với loại thuốc này?
Có. Nó chỉ dùng cho người lớn và trẻ trên 12 tháng tuổi. Nó không phù hợp với phụ nữ đang mang thai hay nuôi con nhỏ.
Tamiflu hoạt động thế nào?
Đây là thuốc chứa hoạt chất kháng vi rút và nó sẽ ngăn sự lây lan của vi rút ra khắp cơ thể. Nó không giúp giảm triệu chứng nhưng giúp giảm thời gian bị cúm.
Khi nào nên uống?
Chỉ uống theo sự hướng dẫn của bác sĩ. Nó gây ra một số tác dụng phụ (thường là nôn) và chỉ nên uống khi có dấu hiệu bệnh rõ ràng, không uống trong trường hợp chưa chắc chắn hay nhằm ngừa bệnh.
Khi nào gọi bác sĩ?
Bất cứ ai thuộc 1 trong 4 nhóm nguy cơ mà chưa tiêm vắc-xin thì đều nên đi bệnh viện ngay lập tức khi nghi ngờ bị cúm A/H1N1.
Còn nếu không thuộc nhóm nguy cơ cao nhưng khó thở, sốt cao không hạ hay ít tiểu thì cũng cần tới bệnh viện ngay.
Sốt là gì?
Thân nhiệt 36,5-37,2oC là bình thường và từ 38oC trở nên thì là sốt. Ở trẻ dưới 5 tuổi, sốt là khi thân nhiệt trên 37,5oC.
Khi nào bệnh dễ lây nhất?
Bệnh dễ lây nhất ngay sau khi các triệu chứng xuất hiện. Bạn có thể tiếp tục truyền vi rút này khi hắt hơi trong 5 ngày sau đó.
Cúm có lây qua thực phẩm?
Hiện chưa có nghiên cứu nào cho thấy cúm có thể lây qua thực phẩm, kể cả thịt lợn. Chính các vật dụng trong nhà mới là nơi lây truyền vi rút nhiều nhất vì thế vệ sinh rất quan trọng bởi tay có thể cầm vào rất nhiều thứ.
Vi trùng có thể tồn tại bao lâu trên bề mặt?
Khoảng 48 tiếng, phụ thuộc vào nhiệt độ và độ ẩm. Vi rút cúm sống lâu hơn vi rút cảm lạnh.
Có cần hạn chế đến rạp chiếu phim hay bể bơi?
Không. Điều quan trọng là luôn giữ khoảng cách và không sờ vào những nơi mà người khác có thể chạm tới nó.
Lối sống sai lầm trong mùa lạnh
Chăm sóc sức khoẻ không đúng cách trong những ngày trời trở lạnh không những làm giảm chất lượng sống mà còn tạo điều kiện cho các loại vi khuẩn, vi rút… xâm nhập cơ thể gây bệnh. Dưới đây là một số sai lầm phổ biến, được ghi nhận từ thực tế thăm khám bệnh.
Trời lạnh không nên uống nhiều nước?
Vào mùa lạnh cơ thể ít ra mồ hôi nên ta ít có cảm giác khát nước. Vì vậy dễ xảy ra tình trạng uống không đủ nước so với nhu cầu cơ thể. Thêm vào đó là tâm lý hạn chế uống nước để tránh đi tiểu nhiều lần, nhất là với những người già.
Thật ra, dù trời lạnh hay nóng thì cơ thể mỗi người vẫn cần uống nước đầy đủ để bảo đảm cơ thể hoàn thành tốt các chức năng sinh lý. Nếu nước không được cung cấp đủ sẽ dẫn đến một số rối loạn trong cơ thể, đặc biệt uống nước quá ít dễ có nguy cơ bị sỏi niệu, táo bón…
Hãy căn cứ vào màu của nước tiểu, nếu chúng có màu vàng là thiếu nước, cần bổ sung. Ngoài ra, cũng nên đa dạng hoá các loại nước uống như dùng nước đun sôi để nguội, nước trà, nước ép trái cây để tạo sự ngon miệng và duy trì đủ lượng nước cần thiết.
Hơ tay, chân lên quạt sưởi, bếp lửa… để ấm thân?
Cách này có thể giúp tay chân trở nên ấm hơn trong mùa lạnh. Tuy nhiên sự dễ chịu đó chỉ mang tính tạm thời khi còn ngồi cạnh bên quạt sưởi, bếp lửa… sau đó thì đâu lại vào đấy.
Tốt nhất không nên chọn cách làm ấm này vì có thể khiến da tay, da chân khô nẻ, tê cứng, kém linh hoạt… do hiện tượng tụ máu. Thay vào đó, có thể xoa xoa hai tay vào nhau cũng cho tác dụng dễ chịu tương tự.
Mọi bài vở cộng tác và góp ý xin gửi về [email protected]
